Wandelen door een wijngebied
| wandelen of fietsen | 10,5 km | 430m | 3 uur |
Cupramontana, oftewel de hoofdstad van de Italiaanse Verdicchio wijn, ligt in de wijnstreek van de regio Le Marche op ruim 500m boven de zeespiegel. De wandeling die vertrekt vanuit dit dorp zijn een aaneenschakeling van wijngaarden en olijfbomen op glooiende heuvels. Elk seizoen heeft haar charmes door de afwisseling van kleuren en geuren die elk seizoen weer veranderen.
De wandeling duurt 3 uur over een afstand van ca. 10 km over en een hoogteverschil van 430m. Deze wandeling is best stevig maar goed te doen voor de meeste mensen. Je start op een parkeerplaats bij Cupramontana waar je uiteindelijk ook weer uitkomt. Prima om te eindigen in het dorp met een heelijke verdicchio tijdens een verdiende lunch. Wandel je mee?
Leuk om deze wandeling te combineren met het prachtige dorp Cingoli en haar gelijknamige stuwmeer, Elcito, Genga en Fabriano.
Een stukje geschiedenis
De naam Cupramontana is afgeleid van de godin 'Cupra'. In de stad stond destijds een tempel die gewijd was aan deze godin van de vruchtbaarheid. Deze van oorsprong Romeinse stad dateert waarschijnlijk uit de 6e - 5e eeuw voor Christus maar werd verwoest tijdens een oorlog. Op een hoger gelegen plek en vanuit de ruïnes van de verwoeste stad, werd een nieuwe vestiging herbouwd onder de naam 'Masaccio'. De stad maakte diverse plunderingen maar ook ontwikkelingen van culturele - en economische groei door. Uiteindelijk verleende in 1861 Vittorio Emanuele toestemming om Cupramontana haar oude naam terug te geven.
Er is nog een archeologisch gebied aanwezig van Romeinse baden die zich momenteel ondergronds bevinden in de buurt van de huidige begraafplaats van Cupramontana.
Cupramontana dankt haar hedendaagse bekendheid vooral aan de productie van een erg goede witte wijn, de Verdicchio wijn. Onder wijnliefhebbers vast bekend.
De beste tijd
De wandeling gaat door het (stroom)gebied van Cesola waar je een prachtig uitzicht hebt over de wijngaarden en olijfbomen. Er is weinig beschutting en daarom aan te bevelen om vroeg te vertrekken in de zomer. Maar deze wandeling is in het voorjaar wanneer de wijnranken groen beginnen te kleuren en niet te vergeten in het najaar met prachtige herfstkleuren ook zeker de moeite waard. Tijdens bijna de hele wandeling heb je zicht op de stad Cupramontana (westen) en de gemeente Staffolo (oosten). En op mooie dagen zie je zelfs de zee en het dorp Cingoli liggen.
Vertrek wandeling vanaf de parkeerplaats
De auto kun je parkeren op de parkeerplaats (camperplek) aan de 'Contrada Baddia Colli' net iets buiten de stad Cupramontana. Deze camperplaats ligt net voorbij Ristorante Gina.
Deze wandeling heet 'Il sentiero del Verdicchio - verde'. Je gaat groene bordjes volgen. Het eerste groene bordje tref je aan aan het einde van de Via Fontanella, de weg die door het prakje "Parco Elisa Amatori" loopt.
Vanaf de camperparkeerplaats ga je links de ventweg op richting 'Parco Elisa Amatori'. Toen wij er waren was hier geen bewegwijzering, enkel een groene driehoek op de lantaarnpaal geschilderd. En het prachtige uitzicht aan de rechterzijde met de Monte San Vicino doet je zomaar verder wandelen, dus let even goed op.
Bij Ristorante Pizzeria 'Gina' (tijdens onze wandeling op woensdag gesloten) zou je eventueel op de terugweg wat kunnen eten of drinken.
Loop nu door de bomenlaan van het parkje en geniet van het uitzicht op links. Zie je de zee al?
Aan het einde van de Via Fontanella sla je linksaf, de strada Provinciale dei Castelli (is het verlengde van de Contrada Badia Colli) op.
Deze in zuidelijke richting volgen. Je loopt de Via Cese aan je linkerhand voorbij (dus NIET inlopen) tot de Abbazia del Beato Angelo.
Abbazia del Beato Angelo
De abdij van Beato Angelo, voorheen Santa Maria in Serra genoemd, staat precies een kilometer van het centrum van Cupramontana. Er zijn bewijzen dat de abdij al in 1180 bestond. Architectonisch gezien bestaat het complex van Beato Angelo uit romaans-gotische bouwwerken die dateren uit de 12e-13e eeuw, waaronder het oude klooster met een rechthoekig plan, twee verdiepingen met een centraal klooster dat ook rechthoekig is. Het klooster is gebouwd in vierkante blokken kalksteen en zandsteen.
Op de benedenverdieping waren vroeger de magazijnen en de stal. Op de bovenverdieping de kamers van de monniken, de refter, een bibliotheek en een vergaderruimte. Interessant zijn enkele elementen van destijds, zoals de slijpschijf om het graan te malen en de openingen aan weerszijden van het portaal van het klooster van waaruit de druiven in het onderliggende vat werden gegooid.
De kerk direct vooraan rechts van de entree, is gewijd aan de monnik Angelo Urbani, die op 8 mei 1429 werd gedood op een paar honderd meter van de abdij. Zijn lichaam wordt nu bewaard in de kerk van de abdij zelf. In de kerk valt het majestueuze stuk boven het altaar direct op, het is 3 x 1,5 meter en gerestaureerd in 1996. Dit stuk is toegeschreven aan een zekere Francesco Fiorentino die in dit gebied werkte tussen het einde van de jaren 1400 en het begin van de jaren 1500.
De route start nu pas echt
Na de abdij, dat haar bezoek vast en zeker waard was, ga je van de hoofdweg af naar links het onverharde pad op: de Via Brecciole. De route is een grote ronde die linksom gaat. Je ziet 2 dorpen liggen waarvan het meest linkse dorp Cupramontana is. Het andere dorp heet Staffolo. In eerste instantie is het vooral dalen, omdat je uiteindelijk een rivier gaat oversteken.
Geniet van het uitzicht waar de zon al vroeg in de ochtend schijnt en zo de druiven doet rijpen voor de beste Verdicchio wijn. De verdere route slinger je langs wijngaarden en olijfbomen.
Aangekomen bij een wit huis gaat de weg over in een Y-splitsing. Hier moet je rechtsaf. Er staat ook een vignet van de route waaraan je kunt zien dat je af moet draaien. De wandeling vervolg je door het pad verder af te dalen. Eenmaal bij de rivier uitgekomen steek je deze over, er is een verharde weg die hier overheen gaat. Je hoeft dus niet het water te doorkruisen.
En vanaf dit punt, je raadt het al, gaat de klim beginnen. Bij de volgende T-splitsing staat er een bordje dat je linksaf moet gaan. En nu verder met klimmen, dalen en dan weer wat klimmen. Maar wat is het prachtig rondom je heen. Geniet van de stilte, de schapen die grazen op het veld, boertjes die aan het werk zijn...
Aan het einde van de grindweg gaat het pad over in asfalt, hier ga je linksaf. De route staat ook hier netjes aangegeven. Je klimt nu verder naar het gehucht San Michele en haar pittoreske kerkje. Langzaam aan klim je uit het dal (je bent immers bijna 500m afgedaald) en zie je in de verte de Monte San Vicino weer liggen. Klim nu verder door naar Cupramontana waar je weer op de grote weg komt. Linksaf kun je terug naar de parkeerplaats. Of wandel net als wij het dorp in voor een heerlijke lunch.
Cantina Vallerosa Bonci
Wil je kennismaken en de Verdicchio wijn ook echt proeven? Bezoek dan het wijnhuis Vallerosa Bonci. Dit wijnhuis ligt 300m buiten Cupramontana wanneer je naar de parkeerplaats rijdt. De familie Bonci produceert hier, langs de zonovergoten rechteroever van de rivier de Esino, al vier generaties hele mooie Verdicchio-wijnen. Domenico Bonci begon hier in de beginjaren van de twintigste eeuw met een zorgvuldige selectie van aanverwante producten en bedrijven. De traditie en kennis wordt doorgegeven van vader op zoon (of in dit geval beide dochters). Op dit moment bestiert dochter Valentina de cantina. Indien gewenst kunnen we een afspraak voor je maken.
De Verdicchio wijn
Tijdens je wandeling zie je met name de verdicchio druif. Dit is dé druif waar eeuwenlang de enige bekende Italiaanse wijn van Le Marche van werd gemaakt. Deze typische Marche-druif groeit in twee DOC-zones. De eerste is de Verdicchio dei Castelli di Jesi, ofwel de heuvels ten noordoosten van Ancona. Het tweede gebied ligt in de omgeving van de plaatsjes Matelica en Cupramontana. De bodems hier hebben een veel hoger mineraalgehalte, dat de wijnen in combinatie met het koelere mesoklimaat een extra pittige intensiteit geeft. De belangrijkste factor is niet het terrein, maar de stijl van wijn maken, die hier veel verschillende vormen aanneemt. Bij de familie Bonci kun je het traditionele productieproces nog zien, ze nemen je graag mee voor een rondleiding.
Mocht je met het vliegtuig zijn of tijdens het jaar nog eens willen genieten van deze heerlijke verdicchio wijn, dan is het ook mogelijk om deze wijn in onze webshop te bestellen. Neem een kijkje en ontdek welke wijnen uit de regio we voor je hebben uitgekozen. Er zitten ook leuke proefpakketten bij.
Het geheim van Italiaanse wijn
Ben je klaar voor het geheim van de Italiaanse wijn? Als liefhebber van Italiaanse wijn is extra kennis hierover leuk, maar misschien ook wel noodzakelijk. De Italiaanse wijnwereld is namelijk zeer complex en soms moeilijk te doorgronden. En je zou denken dat als de bodem geschikt is, het klimaat het toelaat en de juiste druiven zijn geselecteerd, het maken van een goede wijn geen probleem mag zijn. Helaas blijkt dat niet altijd zo te zijn. De geheimen van de Italiaanse wijn kent meerdere factoren.
Lunchen bij Trattoria Anita Cupramontana
Deze plek is voor de echte Italiël iefhebber. Houd je van het authentieke Italiaanse leven waar de tijd heeft stilgestaan? Eten tussen de locals met vriendelijke bediening? Spreek je (een beetje) Italiaans? Dan is dit een aanrader.
In 1951 stond deze Trattoria bekend als 'Osteria della Moretta'. In die tijd werd de wijn nog bewaard in 'mandflessen' en het eten gekookt op een houtskoolfornuis. In 1971 gaat de keuken over van moeder op dochter waar Anita Rossini tot op de dag van vandaag (samen met haar man) het restaurant - van keuken tot bediening - helemaal zelf bestiert. De keuken is traditioneel en de gerechten zijn bereid met lokale producten. Volgens zeggen zijn de meest populaire recepten de huisgemaakte pasta, de kabeljauw en de porchetta.
Je vindt deze trattoria in een karakteristiek steegje in het historische centrum van Cupramontana. Op de eerste verdieping tref je een 'taverne-inrichting' aan waar de sfeer van vroeger is behouden. Bij de ingang hangt er een fresco met een populair tafereel van het boerenleven.
Buon appetito!
Kaart met wandelroute Verdicchiopad 'Verde'
Hier vind je de wandelroute online van 'het verdicchiopad' in Cupramontana. Bron Escursionismo Turismo Cupramontana.