Gewoontes in de Italiaanse cultuur
De Italianen zijn qua gewoontes en gebruiken misschien een beetje apart. Al pratend en gebruik makend van veel handgebaren komen vaak uitbundige gesprekken op gang. Ook houden ze er interessante bijgelovige tradities op na. Wist je dat het getal 13 in Italië juist geen ongeluk brengt?
Een aantal gebruiken in de Italiaanse cultuur zullen je niet onbekend zijn. Zo wordt er met name in de kerk van je verwacht dat je je schouders bedekt en je knieën niet zichtbaar zijn. Handig daarom om een sjaal of vestje bij je te hebben. Maar wist je dat een Italiaan zijn spaghetti nóóit zal snijden en het mandje brood in een restaurant pas aanraakt bij de pasta?
Misschien steek je er nog wat van op. Het is best handig om voor je vakantie naar Italië enkele gebruiken uit de Italiaanse cultuur anno 2024 te leren kennen.
De 10 normen en waarden van Italianen
Iemand op de wang kussen of in de ochtend voor je ontbijt enkel een cappuccino drinken is voor een Italiaan heel normaal. Welke gebruiken komen voort uit de Italiaanse cultuur? We zetten ze voor je op een rij.
- voor een Italiaan is te laat komen volkomen normaal. Sterker nog, beter te laat dan iets te vroeg.
- Italianen zijn erg stellig voor wat betreft het gebruik van producten uit eigen land, als het op koken aankomt.
- Italianen hebben een hekel aan Ketchup, beter is (verse) tomatensaus uit de Italiaanse keuken.
- De traditionele Italiaanse pizza heeft geen ananas, deze vrucht komt van oorsprong niet uit Italië. Geen pizza Hawai dus voor een Italiaan.
- In Italië wordt cappuccino alleen bij het ontbijt gedronken. In combinatie met bijvoorbeeld een croissants om mee te dippen.
- Italianen zijn erg blij wanneer iemand hun taal spreekt. Engels wordt namelijk nog maar weinig gesproken.
- Dronkenschap met geschreeuw op straat zul je weinig Italianen zien doen.
- Een broodje is volgens Italiaanse gebruiken geen maaltijd, maar een tussendoortje.
- Een Italiaan begroet iemand met een kus op de wang, of je nu man of vrouw bent.
- Italianen zijn erg gastvrij.
De Italiaanse groet - een gewoonte in Italië
Buongiorno! Wie kent deze Italiaanse groet niet. Al sinds mensenheugenis begroeten Italianen elkaar wanneer ze een bar of winkel binnengaan met een uitbundig ‘buongiorno’. Vanaf het einde van de middag zal deze ‘goedemorgen’ overgaan in een avondgroet met ‘buona sera’. En wanneer gebruik je ‘salve’? Een veel gehoorde vraag. ‘Salve’ gebruik je vooral wanneer je iemand niet kent. Het is een meer formele begroeting en je kunt het op elk moment van de dag gebruiken.
Ken je iemand al wat langer, dan wordt ‘ciao’ gebruikt. ‘Ciao’ kun je gebruiken zowel bij het begroeten als bij het afscheid nemen. Wil je bij het afscheid een meer beleefde groet gebruiken, spreek dan iemand aan met ‘arrivederci’.
Voor Italianen is een goede eerste indruk belangrijk. En wanneer je je bewust bent van de diverse mogelijkheden om iemand te begroeten, kun je een goed eerste contact leggen. Een Italiaan zal dit erg waarderen en met veel vriendelijkheid beantwoorden.
Het Italiaanse ritme van de dag
Als je op vakantie niet voor een dichte deur wilt staan, houd dan rekening met de openingstijden van winkels. Van 12.30 – 16.00 zijn vrijwel alle winkels dicht en vind je de Italiaanse bevolking over het algemeen in een restaurant. De Italiaan luncht vaak pas na 13.00 en ook het diner is later dan je zou verwachten, namelijk pas vanaf 20.00. Kom je eerder binnen dan heb je kans dat het personeel zelf nog aan het eten is.
Wanneer je dus een stadje wilt bezoeken kun je beter op tijd in de ochtend vertrekken. De bar zal al vroeg open zijn om te genieten van een lekkere cappuccino met cornetto. Ben je weleens in een bar geweest voor een typische Italiaanse ontbijt?
Vanaf 4 uur kun je genieten van de levendigheid in een Italiaanse stad of pittoresk dorpje. Alles komt dan weer op gang. Om de tijd tussen de lunch en het diner te overbruggen nemen veel Italianen voor het avondeten een aperitiefje. Want wanneer je een aperitief besteld, zoals een lekkere prosecco, krijg je er vaak diverse heerlijke hapjes bij geserveerd.
Is het een feestdag in Italië? Dan is veel dicht. Restaurants zullen die middag gezellig druk zijn, maar veel winkels sluiten tijdens deze dagen hun deuren. Check tijdens je vakantie daarom altijd of er sprake is van een Italiaanse feestdag.
Kookboek met traditionele recepten
In dit kookboek met Italiaanse gerechten laat Antonietta de oneindige mogelijkheden van de Marchigiaanse keuken zien. Haar enthousiasme voor de Italiaanse keuken leerde ze al vroeg van haar moeder. Telkens weet ze een ander gerecht op tafel te zetten. En wanneer Antonietta kookt, smaakt het nét even beter.
Naar de Italiaanse bar
Passanten die de Italiaanse bar binnenkomen met een opgewekte ‘buongiorno’. De geur van vers gezette koffie. Een dikke kraag van melkschuim. Een prachtig herfstblad ‘on the top’. Een vrouw vriendelijk en behulpzaam. Het is geen barista weggelopen uit een hip magazine die je stralend begroet. Het is een barvrouw in een klein Italiaans dorp die met passie en plezier elke dag haar Italiaanse bar runt.
Mocht je je debuut nog moeten maken in een Italiaanse bar, is het goed om te weten dat Italianen vooral voor een caffè naar de bar gaan. Italianen ontbijten vaak in een bar. En wees vooral niet verbaasd wanneer je mensen hun cornetto en koffie ziet nuttigen terwijl ze aan de bar blijven staan. Geen boterham of yoghurt voor de Italiaan, het Italiaanse ontbijt is namelijk één groot suikerfeest. Wanneer je op vakantie bent is het een aanrader om een keertje te gaan ontbijten in één van de vele Italiaanse barretjes.
Geluk of ongeluk? Italianen en hun bijgeloof
Italianen en bijgeloof zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Terwijl een Nederlander op vrijdag de 13e liever thuis blijft, wordt in Italië het getal 13 juist gezien als geluksgetal. Menig voetballer hoopt op een nummer 13 op zijn shirt. Italianen blijven daarentegen angstvallig binnen op vrijdag de 17e.
Een Italiaan zal door ‘onheil af te wenden’ geen klopbeweging maken op een houten oppervlak (‘afkloppen’), maar juist ijzer aanraken ‘toccare ferro’. Het ijzer zou verwijzen naar het traditionele hoefijzer dat als geluksvoorwerp werd gezien.
Parkeer gewoontes
Of je kiest voor een vliegvakantie of met de auto op vakantie gaat, je auto parkeren in Italië kan weleens een uitdaging zijn. En dan met name tijdens het hoogseizoen. Vaak gelden er dan andere regels. Over het algemeen zijn er, natuurlijk afhankelijk van de regio en stad, voldoende parkeergarages (betaald en onbetaald). Parkeren op straat is ook toegestaan, zij het soms binnen bepaalde tijden. En vaak zijn er met kleuren op de straat diverse parkeerzones aangegeven.
Bij een witte zone kun je vrij parkeren. In een blauwe zone moet je óf betalen óf kun je voor een bepaalde tijd met parkeerkaart parkeren. In een gele zone kun je beter niet parkeren. Vaak is dit bestemd voor bewoners die in het bezit zijn van een parkeervergunning.
Let ook op de zones met ‘traffico limitato’. Met name in de grote steden zoals Rome en Milaan mag je op aangegeven tijdstippen niet in de stad komen met de auto. Er mag dan ook niet geparkeerd worden. Achterliggende gedachte is het beperken van de luchtvervuiling in de stad. Kijk dus altijd goed om je heen wanneer je de auto ergens parkeer.
Leuke Italiaanse weetjes en uitdrukkingen
“In bocca al lupo” - “In de mond van de wolf”
Dit is de meest gebruikte zin wanneer een Italiaan je succes wenst. Het juiste antwoord hierop is ‘Crepi!’. En dat betekent ‘dat de wolf mag creperen’. Niet vergeten, want een simpel dankjewel zou ongeluk brengen.
“Non toccare!” - “Niet aanraken!”
Gezellig naar de wekelijkse ochtend markt? In Italië is het niet gebruikelijk om groente of fruit vast te pakken. In de supermarkt liggen er vaak plastic handschoenen om je verse tomaten in een tasje te doen. Wil je weten of het fruit rijp is? Vraag het even aan de Italiaanse marktkoopman.
“Relax, maak je geen zorgen!” - “Tranquillo! Non ti preoccupare!”
Vijf minuten te laat? Geen probleem, Italianen maken zich niet ongerust over de tijd. Tranquillo wordt dan ook vaak gebruikt om je gerust te stellen. Het sleutelwoord voor een goed leven. Hoe fijn is dat?
Italiaanse introductie les voor Italië liefhebbers
Wil je een begin maken met de Italiaanse taal? En tijdens je vakantie wat meer woordjes Italiaans in de praktijk willen brengen? Dan is dit je kans! Want met een paar woorden uit een cursus Italiaans kom je al snel in contact met de Italiaanse bevolking.
De meeste Italianen vinden het prachtig als jij hun taal probeert te spreken. Er gaat een wereld voor je open. Want wanneer de taalbarrière is doorbroken, kom je pas echt in aanraking met de Italiaanse cultuur. Voor de echte Italië liefhebbers!
Waarom eet een Italiaan pasta met een vork?
Een Italiaan zal nooit en te nimmer zijn spaghetti snijden! Ook gebruiken ze er geen lepel bij. Pasta eet je met een vork en daar is maar één reden voor. Italianen eten namelijk hun spaghetti met een vork door ‘rolletjes’ van de spaghetti te maken. En daar komt geen lepel aan te pas.
En de saus die blijft liggen? Daar is het mandje brood voor bedoeld dat je in een restaurant krijgt voorafgaande aan de maaltijd. Wanneer het heeft gesmaakt zal een Italiaan zijn bord schoonvegen met het brood.
Italië is een land met oude gebruiken en gewoonten. En ook in 2021 is geen volk zo trots op hun cultuur als een Italiaan. En die vreemde gewoontes waar je je tijdens je eerste vakantie in Italië zo over verbaasde? Je gaat ervan houden, geloof het maar!
Eetgewoonten in Italië
Wie aan Italië denkt, denkt aan eten en drinken aan lange tafels met een mooie wijn op tafel. Heerlijk genieten van een uitgebreide maaltijd in goed gezelschap. Want Italianen pakken de maaltijd heel anders aan dan Nederlanders.
Italianen hanteren ook heel andere eetgewoonten dan wij Nederlanders dat doen. En dat verschil zit niet alleen in de Italiaanse keuken. Lees verder voor de verschillen tussen de Italiaanse- en Nederlandse eetgewoonten en geniet mee van alle Italiaanse koffiegewoonten, zoals een koffie voor elk moment van de dag.
"We gaan op zaterdag vaak naar de bar voor een ontbijt met cornetto en cappuccino."
Fooi geven in Italië
In Italië is fooi geven geen verplichting, maar eerder een vrijwillige daad van waardering voor goede service. Hoewel het niet gebruikelijk is om royale bedragen te geven, kan een bescheiden fooi je dankbaarheid tonen. Ontdek de nuances van fooi-etiquette in Italiaanse restaurants en leer hoe je op een gepaste manier je waardering kunt uiten tijdens je verblijf in Italië.
Wonen in Italië
Wanneer je emigreert naar het buitenland wil je je snel de Italiaanse gebruiken eigen maken. Wat is echt belangrijk voor Italianen en waar kunnen ze niet zonder. Zodat je bij een eerste uitnodiging voor een familiefeestje met het juiste cadeau aankomt.
Jurgen en Gonnie vertrokken in 2016 naar Italië en zijn inmiddels volledig geëmigreerd. Maar dit ging niet vanzelf. Lees verder over de obstakels die zij tegen zijn gekomen in de Italiaanse cultuur bij het aankoop proces van de nieuwe woning in hun vertrek naar Italië.